3.3 Pro­duc­tie­me­tho­den en pro­duc­tie­plan­ning

Productiemethoden

Er bestaan verschillende methoden om de productie te sturen. Afhankelijk van het type bedrijf, het product en het productieproces kun je het aansturen van de productie in drie hoofdgroepen onderverdelen. Daarnaast bestaan er nog enkele tussenvormen. De drie hoofdgroepen zijn:

• Voorraadgestuurde productie
• Programmagestuurde productie
• Ordergestuurde productie

In de praktijk zie je vaak een combinatie van deze methoden in één bedrijf. Dat komt door verschillen in afnemers. Als een timmerfabriek onderdelen maakt voor een ander bedrijf, zal de productie ordergestuurd zijn. Als een houthandel ook een eigen profielen maakt, dan zal die productie programmagestuurd verlopen.

Voorbeeld voorraadgestuurde en ordergestuurde productie.

Productieplanning

Je maakt plannen om ze uit te voeren. Zonder een goede planning zal de productie nauwelijks concurrerend verlopen. als je iets gaat plannen moet je wel een doel hebben. Het doel is een meerwaarde geven aan een materiaal of halffabricaat dat voldoet aan de verwachtingen van de klant. De klant stelt verschillende eisen. Denk maar aan eisen voor kwaliteit, aantal, levertijd en prijs. Een goed plan moet ook tijdens het uitvoeren gecontroleerd worden. Alle regels die betrekking hebben op het controleren van het verloop van de productieplanning zijn er om de productie te beheersen.

• De productieplanning bevat alle bewerkingen in tijd geplaatst die een product moet ondergaan om te voldoen aan de verwachtingen van de klant.
• De productiebeheersing omvat alle regels die nodig zijn om de productieplannen gecontroleerd en beheerst te laten verlopen. Dat omvat alle activiteiten die nodig zijn voor het afstemmen op elkaar van materiaalhoeveelheden, capaciteiten en op het verloop van het productieproces zelf. Het beheersen van de productie vormt in feite de kern van de logistiek in bedrijven.
• De beslissing welke regels er gehanteerd moeten worden tijdens het produceren wordt de productiebesturing genoemd.

Natuurlijk maakt het veel uit welk type bedrijf je voor ogen hebt als je de productie wilt gaan plannen. Als het bedrijf hoofdzakelijk enkelstuks of heel kleine series van een product maakt zal de planning meestal achterwege blijven. Het is vaak te duur om aan een enkel product zoveel tijd te besteden. Daar tegenover is het voor programmagestuurde (serieproductie) en voorraadgestuurde (massaproductie) productiemethoden van levensbelang. De productie in zulke bedrijven zal gepland en beheerst moeten verlopen om concurrerend te blijven. In de volgende paragraaf zal vooral aandacht worden besteed aan de productieplanning voor bedrijven die programmagestuurd produceren.