6.3 Be­vei­lig­in­gen

De beveiligingen op de cirkelzaagmachine zijn belangrijk, omdat het werken met de cirkelzaagmachine gevaarlijk kan zijn. Als echter alle beveiligingen goed zijn aangebracht, de cirkelzaagmachine goed staat ingesteld en een duwhout wordt gebruikt voor het doorvoeren van hout en plaatmateriaal, kun je de risico's beperken.

Duwhout

Afhankelijk van de werkzaamheden kan de vorm van het duwhout anders zijn. Bij het schulpen bijvoorbeeld kan het doorvoeren van het hout, of van het laatste stuk ervan, niet veilig gebeuren: je komt dan met je vingers te dicht bij de zaag. In dat geval moet je gebruikmaken van een duwhout. Een duwhout hoeft niet te worden gebruikt als de vorm en de afmetingen van het hout zodanig zijn dat het te zagen materiaal ook zonder duwhout veilig kan worden doorgevoerd.

Maatvoering voor standaard duwhout.
Maatvoering voor standaard duwhout.

Beveiligingen

De beveiligingen die op de cirkelzaagmachine ingesteld moeten worden, zijn:

  1. de aluminium hulpgeleider met houten hulpgeleider
  2. het spouwmes
  3. de beschermkap

Verder moet de cirkelzaagmachine uitgerust zijn met een thermische beveiliging en een nulspanningsschakelaar.

Aluminium hulpgeleider en houten hulpgeleider

De aluminium hulpgeleider en/of de houten hulpgeleider hebben de volgende functies:

  • Door de lage kant/verlaagde voorkant van de hulpgeleider kan bij dun hout de beschermkap dichter op het te zagen hout gedrukt worden.
  • De lage kant/verlaagde kant van de hulpgeleider geven de rechterhand meer ruimte bij het doorvoeren van het hout.
  • De hulpgeleider voorkomt het klemlopen en terugslaan van het doorgezaagde hout, omdat het hout direct na het zagen vrij komt te liggen. Voorwaarde is wel dat de hulpgeleider goed is ingesteld.

Spouwmes

Achter het cirkelzaagblad wordt het spouwmes aangebracht op het spouwmessupport. Het spouwmes heeft de volgende functies:

  • het openhouden van de zaagsnede tijdens het zagen
  • geleiding geven aan het hout, zolang dit nog niet geheel is doorgezaagd
  • geleiding geven aan het hout bij invalwerk
  • bescherming van de opgaande tanden van de zaag.

Het spouwmes mag maximaal 2-3 millimeter achter de zaag staan en 3-5 millimeter lager dan de bovenkant van de zaag staan. De dikte van het spouwmes is maximaal 0,5 millimeter dunner dan de zaagsnede. Het spouwmes moet ook altijd dikker zijn dan het zaagblad, zodat de zaagsnede open blijft en zodoende het door te voeren hout niet klem komt te zitten.

Support voor het monteren van een spouwmes achter de zaag.
Support voor het monteren van een spouwmes achter de zaag.

Je kunt de dikte van het spouwmes bepalen door eerst een klein stukje in een proefstuk te zagen, daarna met een schuifmaat de breedte van de zaagsnede op te meten.

Er zijn 5 verschillende typen spouwmessen voor zagen met verschillende diameters. Het typenummer is in de zijkant van het spouwmes aangebracht.

Spouwmes type

Diameter zaag

OO

0 – 250 mm

O

250 – 350 mm

I

350 – 500 mm

II

500 – 800 mm

III

800 – 1000 mm


Spouwmessen zijn in verschillende diktes verkrijgbaar zodat ze goed passen bij de zaagsnedebreedte die de zaag maakt.

Afstelling spouwmes.
Afstelling spouwmes.

Het spouwmes wordt tussen twee klemplaten met bouten vastgezet aan het support achter de zaag.

Beschermkap

Het boven de zaagtafel uitstekende deel van het cirkelzaagblad moet, behalve daar waar het spouwmes of het hout de bescherming overneemt, geheel door de kap zijn omsloten. Deze beveiliging wordt ook wel de Zwitserse kap genoemd.