1.4 Ber­ken­tri­plex

Een veelzijdige soort triplex is berkentriplex. Berkentriplex is beschikbaar in veel uitvoeringen en met een groot aantal afwerkingen voor de meest uiteenlopende toepassingen. Berken is een homogene, stabiele houtsoort die heel goed te bewerken is. Daarbij komt dat het goed is te drogen, te lijmen en te buigen.

Het homogene berkentriplex is uitstekend te bewerken met alle gereedschappen. Er ontstaat zo een zeer glad oppervlak; bij gebruik van scherp gereedschap splintert het weinig of niet. Zagen, boren, frezen, schuren en lijmen leveren geen enkel probleem op, evenmin als schroeven en spijkeren. De afwerking met verf of beits verloopt probleemloos en vergt geen speciale voorzorgsmaatregelen. Wel moet aandacht worden besteed aan de randafwerking.

Het is geschikt voor toepassingen in alle drie de klimaatklassen.

Berken triplex.
Berken triplex.

Standaardafmetingen

Belangrijk bij de opbouw van berkentriplex is de richting van de houtnerf van de dekfineren. De fabrieken in Rusland en andere Oost-Europese landen gebruiken langsfineren als dekfineer. In Finland is dit precies andersom. Hierdoor wijkt de maataanduiding af. Bij Fins triplex wordt eerst de korte en dan de lange zijde genoemd, bijvoorbeeld 1220 × 2440 mm.

De wijze van opbouw met dwars- of langsfineren als dekfineer is belangrijk voor de sterkte-eigenschappen. In de lengterichting van de houtnerf is de sterkte groter. Platen met een langsfineer als dekfineer zijn sterker dan platen die uitgevoerd zijn met een dwars dekfineer.

Ook een belangrijk punt is dat dwarsgefineerde platen anders reageren bij vochtopname. In het beginstadium van de toepassing kan een ongelijkmatige, lichte zwelling ontstaan. Deze zwelling verdwijnt later weer.

De meest geproduceerde lengtemaat is 1200 (dwarsfineer) en 2500 mm (langsfineer). Daarnaast is de maat 3660 mm verkrijgbaar. De breedtematen variëren van 1200 mm tot 1525 mm. De diktematen lopen van 4 tot 50 mm

Kwaliteiten

Berkentriplex wordt geleverd in een aantal kwaliteiten die zijn vastgelegd in Finse kwaliteitsrichtlijnen.

In het schilproces van het dekfineer worden de volgende kwaliteiten onderscheiden.

  1. ANagenoeg foutvrij. Deze kwaliteit is bij uitzondering verkrijgbaar in kleine afmetingen.
  2. BToepasbaar voor blank werk, zonder proppen. Kleurverschillen zijn tot een minimum beperkt.
  3. SToepasbaar voor dekkend schilderwerk. Enkele propreparaties zijn toegestaan. Kleurverschillen mogen voorkomen.
  4. BBHierin mogen diverse reparaties voorkomen zoals proppen ovaalvormig of puzzelvormig.
  5. WGof WGE Hiervoor gelden geen eisen voor uiterlijke kenmerken maar de verlijming moet goed zijn.
Berkentriplex met een reparatie in de toplaag.
Berkentriplex met een reparatie in de toplaag.

Afwerking

Berkentriplex met een coating wordt alleen door de Finse triplexindustrie geleverd. Rusland en de andere Oost-Europese landen leveren alleen onafgewerkt berkentriplex. Voor de afwerking van berkentriplex zijn veel soorten coating ontwikkeld. De meest bekende zijn de fenolfilmcoatings. Deze coatings zijn gebaseerd op fenolformaldehydeharsen.

De platen die zijn afgewerkt met een fenolcoating worden gebruikt voor betonbekistingsplaten en voor antislipplaten.

Toepassingsmogelijkheden

In de bouw wordt Fins berkentriplex toegepast voor betonbekistingen en steigervloeren. Daarnaast wordt het verwerkt als duurzaam en decoratief plaatmateriaal voor gevelbekleding. Berkentriplex met paintfilmcoatings kan zonder grondlagen worden afgeschilderd. Fins berkentriplex is geschikt voor toepassing in buitencondities mits goed beschermd.

Bewerkingseigenschappen

Berkentriplex is met alle snijgereedschappen uitstekend te bewerken. Je kunt een zeer glad oppervlak verkrijgen, en bij gebruik van scherp snijgereedschap splintert het niet of nauwelijks. Snijgereedschappen kunnen snel bot worden door de grote hoeveelheid lijmlagen. Zagen, boren, frezen, schuren, schroeven, spijkeren en lijmen levert over het algemeen geen problemen op. De afwerking, zoals schilderen en beitsen, verloopt uitstekend en vraagt geen speciale voorzorgsmaatregelen. Waar je wel altijd op moet letten, is de randafwerking, met name bij toepassingen in weer en wind.

Berkentriplex is geschikt voor toepassingen in de klimaatklassen 1 en 2.